Cezary Baryka szuka swojej tożsamości. Nie wie czy jest Polakiem czy Rosjaninem. Wypadki krwawej rewolucji w Baku, wojna z Rosją 1920 roku, pobyt w szlacheckim majątku w Nawłoci, współpraca z Szymonem Gajowcem i rozmowy z komunistą Antonim Lulkiem mają pomóc bohaterowi w osiągnięciu dojrzałości.

Doktor Tomasz Judym po zakończonej praktyce lekarskiej w Paryżu powraca do Warszawy. Ze smutkiem stwierdza, że nie ma szans na poprawienie losu ludzi z nizin społecznych, ludzi, z których i on pochodzi. Ani posada lekarza w ekskluzywnym uzdrowisku w Cisach, ani miłość do Joasi Podborskiej nie są w stanie zagłuszyć jego poczucia winy wobec najuboższych.
Notatki na marginesie, cytaty, które warto znać, streszczenie.

Cezary Baryka szuka swojej tożsamości. Nie wie czy jest Polakiem czy Rosjaninem. Wypadki krwawej rewolucji w Baku, wojna z Rosją 1920 roku, pobyt w szlacheckim majątku w Nawłoci, współpraca z Szymonem Gajowcem i rozmowy z komunistą Antonim Lulkiem mają pomóc bohaterowi w osiągnięciu dojrzałości.

Opracowanie

Życiorys Stefana Żeromskiego
Kalendarium życia i twórczości
Nowela - cechy gatunku
Czas i miejsce akcji
Plan wydarzeń
Treść
Kompozycja: dwa wątki - dwa losy
Charakterystyka bohaterów
Paweł Obarecki
Stanisława Bozowska
Wygrani i przegrani w Siłaczce
Rola opisów przyrody
Garść informacji "na wszelki wypadek"
Indeks komentarzy do tekstu

Czy można i warto realizować młodzieńcze ideały? Co ważniejsze: synowska miłość czy prawość i uczciwość? Jak daleko człowiek może się posunąć w wyzysku innych ludzi? Czy patriotyzm uszlachetnia i uświęca czy upadla i niszczy jednostkę? Na te i wiele innych ważnych pytań próbuje odpowiedzieć w swoich opowiadaniach S. Żeromski, pisarz, który doczekał się wolnej i niepodległej Polski.

Czy ktokolwiek z nas zastanawia się dziś, co tak naprawdę oznaczała rosyjska szkoła w Królestwie Polskim lat osiemdziesiątych XIX wieku? Jak i do czego dojrzewało się pod władzą nauczycieli, którzy w majestacie praw i regulaminów mogli stosować kary cielesne, rewidować bagaże przyjezdnych uczniów, kontrolować ich prywatne lektury ze spisem dzieł zakazanych w ręku, podsłuchiwać każdą rozmowę, nie mówiąc już o upokarzających karach za rozmowy po polsku? Do czego dorastali chłopcy przymierający głodem na ohydnych stancjach, pozbawieni pomocy i wsparcia rodziców -...

Żeromski - sumienie pokolenia. Moralista zawsze żądający zbyt wiele. Powinien urodzić się pół wieku wcześniej. Inaczej wówczas brzmiałoby jego romantyczne "wszystko albo nic". Ale żył na przełomie wieków i patos jego inteligenckich bohaterów budzi nasze zdumienie i ...niedowierzanie. Kim jest doktor Tomasz Judym?Romantycznym herosem z dyplomem lekarskim czy sentymentalnym cierpiętnikiem nikomu niepotrzebnej sprawy?Jakie refleksje budzi jego dramatyczny wybór pomiędzy miłością a powinnością?Czy rzeczywiście jest to nie do pogodzenia? Wydanie z opracowaniem.

Czy ktokolwiek z nas zastanawia się dziś, co tak naprawdę oznaczała rosyjska szkoła w Królestwie Polskim lat osiemdziesiątych XIX wieku? Jak i do czego dojrzewało się pod władzą nauczycieli, którzy w majestacie praw i regulaminów mogli stosować kary cielesne, rewidować bagaże przyjezdnych uczniów, kontrolować ich prywatne lektury ze spisem dzieł zakazanych w ręku, podsłuchiwać każdą rozmowę, nie mówiąc już o upokarzających karach za rozmowy po polsku? Do czego dorastali chłopcy przymierający głodem na ohydnych stancjach, pozbawieni pomocy i wsparcia rodziców -...

Nowela Stefana Żeromskiego opowiadająca historię lekarza, Pawła Obareckiego i nauczycielki, Stanisławy Bozowskiej.

Lektura szkolna.

Czyta: Joanna Lissner

Powieść napisana w 1899 roku, wydana rok później. Przyniosła autorowi pozycje "duchowego wodza pokolenia". Bohaterem jest Tomasz Judym, młody lekarz-idealista, społecznik, który decyduje się pomagać ludziom biednym i pokrzywdzonym.
Czyta: Michał Białecki