Dzieje Normanów w Italii w średniowieczu są przykładem w jaki sposób jednostka potrafi kształtować historię. Niewielka grupa przybyszy z ziem północnej Francji, w XI wieku osiągnęła sprytem i męstwem coś, czego nie były w stanie dokonać w tamtym czasie dwa wielkie imperia, Bizancjum i Cesarstwo Zachodnie, odtworzone przez Niemców. Normanowie ponownie zjednoczyli południową Italię, tworząc na jej obszarze trwały organizm polityczny, który przetrwał, różne koleje losu, aż do XIX stulecia gdy został włączony do jednoczącego się państwa włoskiego. Ważnym...

Dwunaste stulecie było czasem przełomu w historii sił morskich Bizantyńczyków. Flota wojenna imperium, która przez wcześniejsze wieki dzielnie stawiała opór wrogom – Arabom, czy przybyszom z Rusi Kijowskiej – została postawiona w obliczu nowego zagrożenia. Stanowili je przedsiębiorczy i nowocześni przedstawiciele komun północnej Italii, ekspansywni Normanowie z Sycylii, oraz nieobliczalni krzyżowcy. Ich działania militarne i ekonomiczne, w ostatecznym rozrachunku zadecydowały o smutnym finale dziejów marynarki wojennej Bizancjum, który nastąpił w 1204 r.